Vai trò của các loại lõi than hoạt tính: ưu và nhược điểm bạn nên biết
Các loại than hoạt tính khác nhau ảnh hưởng đáng kể đến việc lọc nước, dựa trên hình dạng vật lý của chúng, điều này quyết định ứng dụng cũng như đặc tính hoạt động của chúng.
Dưới đây là sự khác biệt về tác động và ứng dụng của Than hoạt tính dạng hạt (GAC), Than hoạt tính dạng bột (PAC) và Than hoạt tính ép khối (Carbon Block):
-
Than hoạt tính dạng hạt (GAC):
-
Mô tả: GAC bao gồm các hạt không đồng đều, thường có kích thước từ 0,2 đến 5 mm. Loại này thường được sử dụng trong các lõi lọc dạng nạp rời hoặc trong các bồn chứa vật liệu lọc lớn.
-
Ứng dụng phổ biến: GAC được sử dụng trong hệ thống lọc nước dân dụng tại điểm sử dụng (POU) và tại điểm đầu nguồn (POE), các hệ thống lọc nước của thành phố (với lớp lọc dày), và xử lý nước trong các quy trình công nghiệp.
-
Ưu điểm: GAC có tổn thất áp suất thấp hơn so với các loại khác, có thể rửa ngược trong các hệ thống lớn, và hiệu quả về chi phí khi sử dụng số lượng lớn.
-
Nhược điểm: Một nhược điểm lớn là nước có thể tạo đường chảy tắt (channeling) quanh vật liệu lọc, làm giảm thời gian tiếp xúc với than hoạt tính, dẫn đến giảm hiệu quả loại bỏ tạp chất.
-
Than hoạt tính dạng bột (PAC):

-
Mô tả: PAC có dạng bột mịn, với kích thước hạt nhỏ hơn 0,18 mm. Loại này thường không được sử dụng trong các lớp lọc cố định mà được bơm trực tiếp vào nguồn nước.
-
Ứng dụng phổ biến: PAC chủ yếu được sử dụng trong các nhà máy xử lý nước của thành phố để xử lý các vấn đề theo mùa như mùi và vị lạ trong nước.
-
Ưu điểm: Nhờ diện tích bề mặt tiếp xúc rất lớn, PAC có tốc độ phản ứng rất nhanh.
-
Nhược điểm: Một nhược điểm chính là cần phải có bước lọc tiếp theo (như lắng, lọc cát) để loại bỏ phần bột than sau quá trình xử lý nước.
-
Than hoạt tính ép khối (Carbon Block):

-
Mô tả: Bộ lọc carbon block được tạo ra bằng cách trộn PAC với chất kết dính và nén dưới áp suất cao thành khối rắn. Chúng thường được gọi là bộ lọc “CTO” (Chlorine, Taste, Odor – Clo, Mùi, Vị).
-
Ứng dụng phổ biến: Loại này chiếm ưu thế trong các hệ thống lọc nước dân dụng hiệu suất cao, bao gồm máy lọc nước RO (thẩm thấu ngược), bộ lọc gắn dưới bồn rửa, và các thiết bị lọc đặt trên bàn. Đối với máy lọc nước RO, các bộ lọc carbon block vượt trội hơn về mặt kỹ thuật khi được sử dụng làm bộ lọc sơ cấp (pre-filter).
-
Ưu điểm: Carbon block mang lại hiệu suất vượt trội bằng cách loại bỏ hiện tượng channeling, đảm bảo lọc đồng đều, đồng thời kết hợp khả năng hấp phụ với chức năng lọc cặn mịn (thường từ 0,5 đến 10 micron). Chúng giúp duy trì hiệu suất ổn định, từ đó kéo dài tuổi thọ màng RO đắt tiền.
-
Nhược điểm: Thường gây ra tổn thất áp suất cao hơn so với bộ lọc GAC và không thể hoàn nguyên hoặc rửa ngược.
Đối với lĩnh vực máy lọc nước RO, khuyến nghị ưu tiên sử dụng bộ lọc than hoạt tính ép khối (carbon block) làm bộ lọc sơ cấp, vì chúng vừa lọc cặn, vừa loại bỏ clo, ngăn chặn hiện tượng nước không được xử lý hết và mang lại hiệu suất ổn định hơn, qua đó kéo dài tuổi thọ của màng RO.